Laboratorium taśm samoprzylepnych. Badania i rozwój

Ekspercka wiedza ASTAT w magazynie „Izolacje”!

2025-04-24

Taśmy samoprzylepne odgrywają istotną rolę w wielu branżach, od przemysłu opakowaniowego, przez budownictwo, poligrafię, przemysł meblowy, przemysł samochodowy, przemysł AGD po zastosowania medyczne. Kluczowe dla ich efektywności są właściwości adhezyjne, które determinują, możliwość przylegania taśm samoprzylepnych do powierzchni. W laboratorium taśm samoprzylepnych firmy ASTAT zajmujemy się wykonywaniem badań i testów w trzech kluczowych obszarach: adhezji odrywania (siła klejenia), kohezji (spójności złącza) oraz początkowej przylepności (tack).

Adhezja – siła klejenia

Adhezja to zdolność taśmy do trwałego przylegania do powierzchni. Badanie adhezji odrywania polega na pomiarze siły wymaganej do odklejenia taśmy od podłoża pod określonym kątem (zwykle 180°). Testy te wykonuje się za pomocą specjalistycznych urządzeń, takich jak dynamometry przy użyciu maszyn wytrzymałościowych. Wyniki są rejestrowane jako siłą odrywania w funkcji czasu. W laboratorium ASTAT wykonywane są badania adhezji zgodnie z normą PN-EN ISO 29862. Jest to odpowiednik normy GTF 6004 (AFERA 5001) wprowadzonej przez Międzynarodowe stowarzyszenie producentów materiałów samoprzylepnych AFERA.

Przebieg procesu badania:

Taśmę nakleja się na standardowe podłoże (np. stal nierdzewną) w kontrolowanych warunkach temperatury i wilgotności. Na życzenie klienta może zostać przeprowadzone badanie na innym podłożu.

Po upływie określonego czasu przylegania, taśmę odrywa się ze stałą prędkością 300mm na minutę.

Wynik przedstawia się w formie siły odrywania wyrażonej w niutonach na mm szerokości taśmy. Standardowo wykonuje się badania na taśmach o szerokości 25mm

Testy te pomagają ocenić, siłę klejenia taśmy a co za tym idzie jej przydatność do konkretnej aplikacji.

Kohezja (spójność złącza)

Kohezja, czyli wewnętrzna spójność warstwy klejącej, decyduje o tym, czy taśma będzie w stanie utrzymać obciążenie przez dłuższy czas bez przesunięcia, pełzania lub odklejania. Badanie kohezji polega na mierzeniu odporności kleju na działanie sił ścinających. W laboratorium ASTAT wykonywane są badania kohezji zgodnie z normą PN-EN ISO 29863 jest to odpowiednik międzynarodowej normy GTF 6006 (AFERA 5012).

Typowy test kohezji przebiega w następujący sposób:

Taśmę nakleja się na pionową powierzchnię, a do dolnego końca mocuje obciążnik o określonej masie.

Rejestruje się czas, jaki upływa do momentu oderwania się taśmy lub mierzy się przemieszczenie taśmy w określonym czasie.

Wyniki tego badania są szczególnie ważne w przypadku taśm stosowanych do mocowania ciężkich przedmiotów lub w warunkach statycznego obciążenia ścinającego.

Początkowa przylepność (tack)

Początkowa przylepność, określana również jako "tack" albo lepność czy kleistość opisuje zdolność taśmy do natychmiastowego przylegania do powierzchni po delikatnym kontakcie. Jest to szczególnie istotne w zastosowaniach wymagających szybkiego i łatwego montażu przy użyciu taśm samoprzylepnych.

Istnieje kilka metod badania przylepności początkowej. W naszym laboratorium wykonywane są badania wg dwóch najczęściej stosowanych metod:

Test kulki (rolling ball test) – znormalizowana stalowa kulka o średnicy 11mm stacza się po równi pochyłej, następnie wtacza się na powierzchnię taśmy samoprzylepnej, Odległość po jakiej się zatrzyma wskazuje na wielkość siły przylegania.
Loop tack test – Metoda oderwania pętli taśmy samoprzylepnej. Tego typu badanie opisane jest przez normę GTF 6007 (AFERA 5014).

Przebieg procesu badania:

Odcinek taśmy samoprzylepnej formuje się w pętlę tak aby końce umieścić się w uchwycie maszyny wytrzymałościowej a swobodną pętlę skierować w stronę płytki pomiarowej.

Pętla kierowana jest w stronę pytki pomiarowej gdzie swobodnie dotyka ją bez użycia dodatkowej siły zewnętrznej.

Następnie jest odklejana bezpośrednio po zetknięciu taśmy z powierzchnią. Wyniki przedstawiane są w niutonach na centymetr szerokości taśmy. Najczęściej stosowane są płytki pomiarowe ze szkła lub stali nierdzewnej. Niekiedy jednak bywa, że pomiar dokonywany jest na materiałach powierzonych przez klientów co umożliwia porównanie wyników różnych taśm na badanym materiale.

Podsumowanie

Badania adhezji, kohezji i tack w laboratorium są niezbędne do oceny jakości i przydatności taśm samoprzylepnych w różnorodnych zastosowaniach. Precyzyjne testy, wykonywane w kontrolowanych warunkach, pozwalają producentom dostarczać produkty o wysokiej niezawodności i spełniające wymagania klientów. Dalszy rozwój technologii klejów i metod testowania przyczynia się do coraz lepszej wydajności i funkcjonalności taśm samoprzylepnych w różnych branżach.